سیستم عامل لینوکس و مزایای استفاده از این سیستم عامل متن باز و پر قدرت

لینوکس سیستم عامل توسعه یافته از هسته یونیکس است که در سال ۱۹۹۱ توسط “لینوس توروالدز” طراحی شد، به دلیل متن باز بودن این سیستم عامل توسعه های بسیاری روی هسته این سیستم عامل صورت گرفته و حاصل آن سیستم عامل معروف android است و بیشتر آنها دارای مجوز نرم افزارهای آزاد ( GNU General Public License) می باشند . در حال حاضر استفاده از Linux بسیار معمول شده است بطوریکه علاوه بر سرور ها، موبایل ها و کامپیوترهای شخصی، سیستم های هوشمند لوازم خانگی، سیستم های ناوبری هواپیما، GPS ، زیردریایی ها و … نیز بر پایه Linux پیاده سازی شده است.

در ابتدا پیاده سازی و استفاده از لینوکس نیازمند دانش بالایی از نرم افزار بود، بطوریکه بیشتر مخاطبان آن را افرادی تشکیل دهند که ارتباط مستقیمی با توسعه نرم افزار ها داشته اند و تا حدودی هسته آن را شناسایی نموده اند، اما در حال حاضر پیاده سازی و استفاده از آن بسیار ساده تر شده است. لینوکس در بازار سرور ها، سرویس های خاص و نرم افزار های وب پیشرفت قابل ملاحظه داشته است اما در مورد رایانه های شخصی ویندوز پیشتاز است.
اساس نرم افزارهای سرور مانند لمپ، MySQL ، آپاچی ، PHP ، Perl و Python ، لینوکس است که میان Web Developer ها محبوبیت زیادی پیدا کرده است.

استفاده از سیستم عامل لینوکس در کشورمان با طرحی تحت عنوان ” طرح ملی فارسی سازی لینوکس” با حمایت شورای عالی انفورماتیک و توسط مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته شریف از بهمن ۱۳۸۱ آغاز گردیده است، مفاد این طرح را می توانید در سایت شورای عالی انفورماتیک به آدرس http://www.shci.ir مشاهده نمایید. در نظر گرفتن لینوکس به عنوان سیستم عامل ملی نیز از اولویت های مهم دولت است که همزمان با این طرح پیگیری آغاز شده است. در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان از قبیل آلمان، انگلستان، چین، کره و ژاپن در حال انتقال سیستم عاملهای خود به لینوکس هستند. آنها استفاده از لینوکس را در مدارس خود گسترش داده و با برنامه ای مشخص به تربیت افراد آشنا با این سیستم عامل مشغول اند.
با توجه به برگزیده شدن لینوکس به عنوان سیستم عامل ملی در حال حاضر بیشتر محیط های کاری و شبکه ای سازمان های دولتی به عنوان Server از لینوکس استفاده می نمایند که در بسیاری از موارد سرویس های بهتر و امن تری را نسبت به ویندوز ارائه می دهد.

مزایای لینوکس نسبت به ویندوز
سیستم عامل لینوکس قابلیت ها بسیاری نسبت به ویندوز دارد، اما دلیل استفاده زیاد از ویندوز در دنیا این است که زودتر از Linux محیط گرافیکی و کاربر پسند ارائه کرده است و کاربران به این شیوه استفاده از کامپیوتر های شخصی خود عادت کرده اند و این تغییر عادت نیز بسیار زمانبر است
(نمونه این عادت استفاده از ویندوز XP در بسیاری از سازمانها با وجود ارائه شدن نسخه های بالاتر ویندوز است)، همچنین به دلیل عدم دسترسی به هسته ویندوز، امکان استفاده از کلیه اطلاعات کامپیوتر های شخصی را برای سازنده نرم افزار ممکن می سازد، به همین دلیل سرمایه گذاری بسیاری روی این موضوع انجام شده است. در ادامه به قابلیت های لینوکس اشاره می کنیم:

• قیمت تمام شده پایین
اکثر نسخه ارائه شده لینوکس رایگان است، حتی نسخه سازمانی که با حمایت شرکت های بزرگ خریداری شده به کلی ارزانتر از ویندوز و یا دیگر نرم افزار های اختصاصی است و هزینه های آن معمولا شامل هزینه های مبتنی بر مجوز کاربر و میزبانی می باشد، لینوکس خصوصا برای امنیت ارزانتر از ویندوز می باشد.

• امنیت بالا
در لینوکس مشکل آلوده شدن به ویروس وجود ندارد، البته این به این مفهوم نیست که ویروسی جهت آن ساخته نشده است اما نفوذ به هسته سیستم عامل لینوکس و اختلال در آن به دلیل مستقل بودن آن از بقیه برنامه ها بسیار سخت است.

• مستقل بودن هسته
هسته سیستم عامل در لینوکس مفهومی به نام Kernel Linux است و هسته لینوکس مستقل از نرم افزارهای و محیط های گرافیکی است ، در نتیجه هنگ کردن یک برنامه باعث هنگ کردن کل سیستم عامل نمی شود. در ویندوز وابستگی برنامه ها به یکدیگر و هسته بسیار زیاد است بطوریکه restart نمودن آن به دلیل هنگ کردن برنامه امری عادی است. اما در لینوکس لازم است سرویس همان برنامه ای که هنگ کرده است restart گردد. این موضوع در مورد سرویس هایی که در آنها High Availability مد نظر است اهمیت پیدا می کند.

• سرعت خواندن اطلاعات بالا
به همان دلیلی که در بالا ذکر شد در ویندوز به دلیل وابستگی برنامه ها به یکدیگر پس از مدتی که برنامه ها را نصب و یا حذف می کنید نیاز به بازسازی دیسک (Disk Defragment) دارید، اما در لینوکس به دلیل سیستم ذخیره سازی متفاوت نیازی به بازسازی دیسک وجود ندارد.

• امکان پشتیبانی از Filesystem های متنوع
لینوکس قابلیت خواندن بیش از ۱۰۰ نوع Filesystem را دارد در صورتی که windows قابلیت خواندن دو یا سه نوع از Filesystem مربوط به خود را دارد.

• نصب بر روی پارتیشن Logical
به دلیل مستقل بودن هسته لینوکس امکان نصب آن بر روی پارتیشن Logical وجود دارد، اما ویندوز فقط بر روی پارتیشن Primary قابل نصب است.

• پایداری نرم افزار
خطاها و Bug های لینوکس بسیار کم است و در صورت بروز مشکل در نرم افزار امکان رفع آن به راحتی امکان پذیر است و این موضوع تغییری در ساختار سیستم عامل ایجاد نمی کند، اما ویندوز پس از مدتی و به دلیل حذف و اضافه و رفع خطاهای مختلف لازم است مجددا نصب گردد.

• امکان انتخاب چند محیط گرافیکی
در ویندوز تنها یک محیط گرافیکی وجود دارد ، اما در لینوکس می توان بی شمار محیط گرافیکی را فراهم نمود و این به دلیل بی شمار بودن واسط های گرافیکی آن است.

• تنوع سخت افزاری
سیستم عامل لینوکس می تواند بر روی یک تلفن همراه ساده نصب گردد و یا در نقش یک سیستم عامل Firewall سبک باشد و در سطوح بالاتر به عنوان سیستم عامل کنترل هواپیما و یا ابزار کنترل یک مرکز داده بزرگ در نظر گرفته شود.

• قابلیت cluster
لینوکس از cluster بندی استفاده می کند و قابلیت محاسبات فوق پیشرفته و سنگین را دارد، به همین دلیل در Mainframe ها ازآن به جای ویندوز استفاده می کنند.

• امکان پشتیبانی تا یک میلیون ترابایت
فایل سیستم ویندوز (NTFS) امکان پشتیبانی تا ۱۶ ترا بایت را دارد در صورتی که فایل سیستم XFS لینوکس تا یک میلیون ترا بایت را دارد، همچنین لینوکس می تواند تا ۱۰۲۴ پردازنده پشتیبانی کند.